سید خراسانی

جواب: قبل از جواب، لازم است این نکته بیان شود که آیا منظور از غیبت حضرت حجت (ع) غیبت شخصى است، یعنى آن حضرت به گونه‏اى زندگى مى‏کند، هیچ گاه با مردم در تماس نیست و امکان ندارد کسى مکان ایشان را پیدا کند یا اینکه منظور از غیبت امام، غیبت عنوانى است، بدین معنا که حضرت با مردم حشر و نشر دارد با آنان زندگى مى‏کند لکن به گونه ناشناس، او مردم را مى‏شناسد ولى مردم ایشان را نمى‏شناسند. در عین حال مکانى را براى سکونت برگزیده است.

روایاتى که در این مورد وجود دارد چند دسته است.

1. برخى از روایات محل خاصى را تعیین نمى‏کند و جایگاه آن حضرت را در بیابانها و کوهها معرفى مى‏کند.

که از آن جمله حدیثى است که امام (ع) به پسر مهزیار مى‏فرماید: «. پدرم امام حسن (ع) از من پیمان گرفت. و فرمان داد که براى سکونت کوه‏هاى سخت و سرزمینهاى خشک و دور دست را برگزینیم»، (کتاب الغیبه شیخ طوسى صفحه 266 نقل از کتاب چشم به راه مهدى (ع) جمعى از نویسندگان حوزه، ص 350).

2. دسته‏اى روایات است که منطقه خاصى را به عنوان محل سکونت آن حضرت نام مى‏برند.

الف: مدینه طیبه «ابى بصیر مى‏گوید از امام باقر (ع) شنیدم که فرمود: صاحب الزمان را عزلت و غیبتى است. که خوب جایگاهى است مدینه طیبه» ب: کوه رضوى در بعضى از روایات جایگاه آنحضرت را در غیبت صغرى و کبرى کوه رضوى دانسته است.

ج: کوه ذى طوى (جائى است در پیرامون مکه)، (همان).

3. در بعضى از روایات براى آن حضرت جایگاه خاصى را نام نمى‏برد، ولى وى را به عنوان فردى که با مردم حشر و نشر دارد و به گونه ناشناس زندگى مى‏کند معرفى مى‏نماید.

بنابراین بین این روایات تضاد و تنافى نیست و نام بردن مکان خاص با زندگى به شکل ناشناس قابل جمع است و در حال ضرورت و نیاز امرى است طبیعى و موافق با اصل تقیه.

براى آگاهى بیشتر در این زمینه ر. ک شود: 1. چشم به راه مهدى (ع)، جمعى از نویسندگان مجله حوزه 2. دادگستر جهان، ابراهیم امینى.

در پایان سؤالات شما پیرامون امام مهدى (عج) متذکر باید شد: 1. دانستن مکان سکونت حضرت (عج) یا مسئله ازدواج و فرزندان آن حضرت در سعادت آدمى مؤثر نیست.

2. معلوم شدن مکان حضرت و حتى فرزندان و همسران حضرت با فلسفه غیبت منافات دارد پس حکمت غیبت اقتضا مى‏کند که مسئله سکونت، ازدواج و فرزندان حضرت در ابهام باشد.

3. آنچه بر مؤمن لازم است، تلاش در جهت پالایش روحى و فکرى خود براى آمادگى درک فیض حضور آن وجود مبارک است.